एजेन्सी । बंगलादेशमा जनवरी ७ मा आमनिर्वाचनका लागि मतदान हुँदैछ र यसको नतिजा पनि निश्चित देखिन्छ ।
देशका प्रमुख प्रतिपक्षी दलहरूले निर्वाचन बहिष्कार गर्दै आएका छन् र धेरै नेताहरू जेलमा छन् । त्यसैले सत्तारुढ अवामी लिगले लगातार चौथो पटक संसदीय निर्वाचन जित्ने विश्वास गरिएको छ ।
सबैभन्दा ठूलो विपक्षी दल बंगलादेश नेसनलिस्ट पार्टी ९बीएनपी० र यसका सहयोगीहरूले प्रधानमन्त्री शेख हसिनाले स्वतन्त्र र निष्पक्ष निर्वाचन गराउनेमा आफूहरू विश्वस्त नभएको बताएका छन्।
उनीहरुले हसिनाले राजीनामा दिएर तटस्थ अन्तरिम सरकारको निगरानीमा निर्वाचन गराउनु पर्ने माग राखेका छन् । हसिनाले यो माग अस्वीकार गरेकी छन् । यस कारणले अवामी लिग, उसका सहयोगी वा स्वतन्त्र उम्मेदवारहरू मात्र मतपत्रमा देखा पर्नेछन्।
बीएनपीका वरिष्ठ नेता अब्दुल मोइन खानले भने, “बंगलादेशमा लोकतन्त्र मरेको छ। हामीले जनवरीमा के देख्न जाँदैछौं त्यो नक्कली चुनाव हो।’
यसप्रति गहिरो चिन्ता व्यक्त गर्दै उनले शेख हसिना पछिल्ला केही वर्षयता निरंकुश बन्दै गएको बताए । आलोचकहरूले प्रश्न गर्छन् कि अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले उनीहरूलाई जवाफदेही बनाउन किन थप काम गरिरहेको छैन।
शेख हसिनाको सरकारले आफूलाई अलोकतान्त्रिक भएको आरोप अस्वीकार गरेको छ।
कानून मन्त्री अनिसुल हकले भने, ‘निर्वाचन जनताको मतदानमा सहभागिताले निर्धारण गरिन्छ। यो निर्वाचनमा बिएनपी बाहेक अन्य धेरै राजनीतिक दलले भाग लिएका छन् ।’
विकास लागत
हसिनाको नेतृत्वमा बंगलादेशको अर्थतन्त्रमा ऐतिहासिक प्रगति देखिएको छ । दक्षिण एसियामा बङ्गलादेश सबैभन्दा तीव्र गतिमा बढिरहेको अर्थतन्त्र बनेको छ । प्रतिव्यक्ति आय गएको दशकमा नै तीन गुणा भएको थियो । गएको २० सालमा त्यहाँ २ करोड ५० लाख मानिसहरू गरिबीको रेखाबाट बाहिर आएको विश्व बैंकको अनुमान छ ।
तर पछिल्लो समय महँगी आकासिएर दोहोरो अङ्क नजिक पुगेको छ । विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा कमी आएको छ । सन् २०२१ को अगस्टमा ४८ करोड डलर रहेको विदेशी मुद्रा सञ्चिति अहिले घटेर २० डलरमा आएको छ । यसले तीन महिनाको आयात पनि धान्न पुग्दैन । तर हसिनाको कार्यकालमा राजनीति प्रेरित भएर जेल थुनाको क्रम बढेको छ । हत्या र शोषण पनि बढेको केही आंकडाले देखाएका छन् ।
कूटनीतिक सन्तुलन
युरोपेली संसदका सदस्य करेन मेल्चियर भन्छिन्, “युरोपेली आयोगले बंगलादेशलाई लोकतान्त्रिक अवस्थाका लागि जवाफदेही बनाउनुपर्छ। यसले बंगलादेशलाई प्रदान गर्ने ट्यारिफ-मुक्त उत्पादनहरू फिर्ता लिनुपर्छ।'
चीनपछि बंगलादेश विश्वको सबैभन्दा ठूलो कपडा निर्यात गर्ने देश हो। गत वर्ष ४५ अर्ब डलरभन्दा बढीको रेडिमेड कपडा पठाएको थियो जसमध्ये अधिकांश युरोप र अमेरिकामा पठाइएको थियो ।
उही समयमा, धेरैजसोले यो प्रश्न पनि सोध्छन् कि यति ठूलो आर्थिक प्रभाव भएका पश्चिमी देशहरूले शेख हसिनालाई लोकतान्त्रिक संस्थाहरूलाई व्यवस्थित रूपमा भत्काउन किन अनुमति दिइरहेका छन्।
यसका साथै छिमेकी राष्ट्र भारत यसविरुद्ध कुनै पनि प्रकारको जबर्जस्ती कारबाहीको विरुद्धमा छ । दिल्ली बंगलादेश हुँदै आफ्ना सात उत्तरपूर्वी राज्यहरूमा सडक र नदी यातायात चाहन्छ।
२००९ मा सत्तामा फर्किएपछि हसिनाले भारतको उत्तर-पूर्वी राज्यहरूमा सक्रिय र सीमापार सञ्चालन गर्ने जातीय आतंकवादी समूहहरू विरुद्ध दिल्लीको पक्ष लिइन्।
ढाकामाथि थप दबाब आयो भने चीनतिर पनि सर्ने चिन्ता छ । बेइजिङ पहिले नै बंगलादेशमा पुग्न आतुर छ किनभने उसले भारतसँग पनि प्रतिस्पर्धा गर्न चाहन्छ।
अहिलेको लागि हसिना सत्तामा फर्केको स्पष्ट छ, तर आगामी दिनमा उनको शक्तिलाई विभिन्न क्षेत्रबाट चुनौती दिने देखिन्छ।
ढाकाले यसअघि नै भुक्तानी सन्तुलनको संकटबाट बच्न अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषसँग ४.७ बिलियन डलर ऋण मागेको छ। चुनावपछि अर्थतन्त्रलाई टेवा दिन सरकारले कडा कदम चाल्ने सम्भावना छ ।
यो सम्भव छ कि उनका विरोधीहरू उनको अगाडि खडा नहुन सक्छन्, तर कठोर नीतिहरू विरुद्धको जनआक्रोश शेख हसिना र उनको अवामी लिगका लागि प्रारम्भिक चुनौती बन्न सक्छ।
