काठमाडौं । फाइजर इन्कले आज ‘स्वस्थ संसारका लागि एक सम्झौता‘ को सुरुवात गरेको छ। यस पहलको उद्देश्य अमेरिका र युरोपेली संघमा उपलब्ध फाइजरका सबै प्याटेन्ट, उच्च गुणस्तरका औषधिहरू र भ्याक्सिनहरू ४५ कम आय भएका देशहरूका १.२ बिलियन मानिसहरूलाई गैर–नाफाको आधारमा उपलब्ध गराउने हो। यो सम्झौताले कम आय भएका देशहरू र बाँकी विश्वका बीचमा रहेको स्वास्थ्य असमानतालाई धेरै हदसम्म कम गर्न सहयोग गर्ने छ ।
‘जस्तै हामीले विश्वव्यापी कोभिड–१९ खोप रोलआउटमा सिकेका छौं, आपूर्ति बिरामीहरूलाई मद्दत गर्ने पहिलो चरण मात्र हो। हामी निदान, शिक्षा, पूर्वाधार, भण्डारण र थपमा सुधार गर्न विश्वव्यापी स्वास्थ्य नेताहरूसँग मिलेर काम गर्नेछौं। सबै बाधाहरू पार भएपछि मात्र हामीले स्वास्थ्य सेवामा रहेको असमानता अन्त्य गर्न सक्छौं र सबै बिरामीहरूको लागि उद्धार गर्न सक्छौं,‘ फाइजरका अध्यक्ष तथा प्रमुख कार्यकारी अधिकृत अल्बर्ट बोर्लाले भने।
सम्झौतामा संलग्न देशहरूमा सबै २७ न्यून आय भएका देशहरू र विगत १० वर्षमा निम्नबाट निम्न–मध्यम आय वर्गीकरणमा परिणत भएका १८ निम्न–मध्यम आय भएका देशहरू समावेश छन्। फाइजरले रूवाण्डा, घाना, मलावी, सेनेगल र युगान्डाका स्वास्थ्य सेवा अधिकारीहरूसँग मिलेर काम गर्ने छ र सबै औषधि र खोपहरू आवश्यक परेकाहरूसम्म पुग्न सक्छ भनेर सुनिश्चित गर्नेछ । यसमा निदान, स्वास्थ्यकर्मीको व्यावसायिक शिक्षा र तालिमको साथसाथै आपूर्ति शृङ्खला व्यवस्थापन र अन्य पूर्वाधार संवर्द्धनहरूलाई सहयोग गर्ने विशेषज्ञता समावेश हुने छ । यी पाँच देशहरूको अनुभवको आधारमा बाँकी चालीस देशहरूमा यो सम्झौतालाई कार्यान्वयनमा ल्याइने छ ।
फाइजरले यी देशहरूमा नयाँ औषधि र खोपहरू उपलब्ध गराउन लाग्ने लामो समयलाई कम गर्न द्रुत र प्रभावकारी नियामक मार्गहरू र खरिद प्रक्रियाहरू पहिचान गर्न ब्अअयचम सहभागीहरूसँग सहकार्य गर्नेछ।
सम्झौता अन्तर्गत, फाइजर संक्रामक रोगहरू, निश्चित क्यान्सरहरूका साथै दुर्लभ र सुन्निने रोगहरूको उपचार गर्ने २३ औषधि र खोपहरू उपलब्ध गराउन प्रतिबद्ध छ। यस्ता औषधि र खोपहरू सजिलैसँग उपलब्ध हुँदा प्रत्येक वर्ष सर्ने तथा नसर्ने रोगहरूका कारण मृत्युवरण गर्न बाध्य लगभग १० लाख मानिसहरूको ज्यान जोगिनसक्छ भने कम्तीमा पाँच लाखभन्दा बढीको जीवनको गुणस्तरलाई असर गर्ने दीर्घकालीन रोगहरूको उपचार गर्ने क्षमतामा वृद्धि हुने छ । फाइजरले नयाँ औषधि र खोपहरू सार्वजनिक गर्दा, ती उत्पादनहरूलाई पनि नाफारहित आधारमा सम्झौताको छाता भित्र समावेश गरिनेछ ।
सम्झौताले फाइजरको पाइपलाइनमा रहेका भावी औषधिहरू र खोपहरू ४५ देशहरूमा, विशेष गरी विश्वव्यापी स्वास्थ्यलाई असमान रूपमा असर गर्ने रोगहरूको उपचार गर्न गैर–नाफाको आधारमा छिटो पहुँच स्थापित गर्ने लक्ष्य राखेको छ। यस प्रतिबद्धतालाई अगाडि बढाउन, फाइजरले बिल एण्ड मेलिन्डा गेट्स फाउन्डेसनको आर्थिक सहयोगमा समूह बी स्ट्रेप्टोकोकस (जीबीएस) को रोकथामका लागि खोप विकासको काम अगाडि बढाइरहेको छ, जुन मृत नवजात पैदा हुनुको एक प्रमुख कारण हो। उनीहरुले रेस्पिरेटरी सिन्सिटियल भाइरस (आरएसभी) खोप विकास, अर्को मातृ खोपमा पनि सहयोगका लागि छलफल गरिरहेका छन्।
‘सबैजना, चाहे तिनीहरू जहाँ बसे पनि, अभिनव, जीवन बचाउने औषधि र खोपहरूमा समान पहुँच हुनुपर्छ,‘ बिल एण्ड मेलिन्डा गेट्स फाउन्डेसनका सह–अध्यक्ष बिल गेट्सले भने, ‘स्वस्थ संसारको लागि सम्झौताले कम आय भएका देशहरूमा लाखौं मानिसहरूलाई स्वस्थ जीवन जिउन आवश्यक उपकरणहरू प्राप्त गर्न मद्दत गर्न सक्छ। फाइजरले अन्य कम्पनीहरूले पछ्याउनु पर्ने उदाहरणीय काम गर्दैछ।‘
‘सबैभन्दा उन्नत औषधि र खोपहरूमा द्रुत र किफायती पहुँच विश्वव्यापी स्वास्थ्य समताको आधारशिला हो। सम्झौता कार्यक्रम अन्तर्गत फाइजरको प्रतिबद्धताले यस सन्दर्भमा नयाँ मानक बनाएको छ । अफ्रिकाको सार्वजनिक स्वास्थ्य प्रणाली र औषधि नियामकहरूलाई सुदृढ गर्न थप लगानीका लागि सम्झौता महत्त्वपूर्ण छ । प्रत्येक देशहरूको दिगो स्वास्थ्य सुरक्षातर्फ महत्त्वपूर्ण कदम हो,‘ रुवान्डाका राष्ट्रपति महामहिम पाउल कागामेले भने।
‘हामीले सबै मानिसहरूलाई लामो, बलियो र स्वस्थ जीवन बाँच्नको लागि गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवाको लागि प्रयास जारी राख्नुपर्छ,‘ घानाका महामहिम राष्ट्रपति नाना अड्डो डान्क्वा अकुफो–अड्डोले भने, ‘यसका लागि सार्वजनिक र निजी क्षेत्रहरू बीचको बलियो सहयोग आवश्यक हुनेछ। हामी यस महत्त्वपूर्ण लक्ष्यमा सँगै काम गर्न यस सम्झौतामा सामेल हुन पाउँदा गर्व गर्छौं ।‘
‘सेनेगलले हाम्रो देश र विश्वभरका मानिसहरूका लागि स्वास्थ्य समानता र परिणामहरू सुधार गर्न स्वस्थ संसारको लागि एक सम्झौताको सुरुवातलाई गर्वका साथ समर्थन गर्दछ,‘ सेनेगलका अध्यक्ष महामहिम म्याकी सालले भने, ‘सँगै, हामी राम्रो संसारको लागि काम गर्नेछौं।‘
‘यस सम्झौताको बारेमा ठूलो कुरा यो हो कि यसले कम आय भएका देशहरूलाई उनीहरूको गरिमामा आँच नपुर्याई जनताको रूपमा मद्दत गर्दछ । किनभने यो एक साँचो साझेदारी हो जसमा फाइजर र मलावी जस्ता देशहरूले उत्पादन र आपूर्ति लागत र कार्यहरूको बोझ साझा गर्दछ। आपूर्तिहरू जसले लाखौं जीवन बचाउनेछ। यसरी सबै विश्वव्यापी समस्याहरू समाधान गर्नुपर्छ,‘ महामहिम लाजरस चकवेरा, मलावीका राष्ट्रपतिले भने।
‘स्वास्थ्य इक्विटी ग्याप बन्द गर्ने समय हो,‘ युगान्डाका राष्ट्रपति महामहिम योवेरी मुसेभेनीले भने, ‘युगान्डा सम्झौतामा सामेल हुन पाउँदा गर्व गर्छ । र, हामी फाइजर सबै सम्झौता साझेदारहरूसँग पहुँच चुनौतीहरू सम्बोधन गर्न नयाँ तरिकाहरू खोज्नका लागि काम गर्न प्रतिबद्ध छौं ।‘
